วา อิมญฺเจว อนุตฺตรํ วิชฺชาจรณสมฺปทํ อนภิสมฺภูณมาโน ปวตฺตผล- โภชนตฺตญฺจ อนภิสมฺภูณมาโน กณฺฑมูลผลโภชนตฺตญฺจ อนภิสมฺภูณ- มาโน คามสามนฺตํ วา นิคมสามนฺตํ วา อคฺยาคารํ กริตฺวา อคฺคึ ปริจรนฺโต อจฺฉติ ฯ โส อญฺญทตฺถุํ วิชฺชาจรณสมฺปนฺนสฺเสว ปริจารโก สมฺปชฺชติ ฯ อิมาย โข อมฺพฏฺฐ อนุตฺตราย วิชฺชา- จรณสมฺปทาย อิทํ ตติยํ อปายมุขํ ภวติ ฯ

---

[๑๖๖] ปุน จปรํ อมฺพฏฺฐ อิเธกจฺโจ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา อิมญฺเจว อนุตฺตรํ วิชฺชาจรณสมฺปทํ อนภิสมฺภูณมาโน ปวตฺตผลโภชนตฺตญฺจ อนภิสมฺภูณมาโน กณฺฑมูลผลโภชนตฺตญฺจ อนภิสมฺภูณมาโน อคฺคิปริจริยญฺจ อนภิสมฺภูณมาโน จาตุมฺมหาปเถ จตุทฺวารํ อคารํ กริตฺวา อจฺฉติ โย อิมาหิ จตูหิ ทิสาหิ อาคมิสฺสติ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา ตมหํ ยถาสตฺติ ยถาพลํ ปฏิปูชิสฺสามีติ ฯ โส อญฺญทตฺถุํ วิชฺชาจรณสมฺปนฺนสฺเสว ปริจารโก สมฺปชฺชติ ฯ อิมาย โข อมฺพฏฺฐ อนุตฺตราย วิชฺชาจรณสมฺปทาย อิทํ จตุตฺถํ อปายมุขํ ภวติ ฯ อิมาย โข อมฺพฏฺฐ อนุตฺตราย วิชฺชาจรณสมฺปทาย อิมานิ จตฺตาริ อปายมุขานิ ภวนฺติ ฯ

---

[๑๖๗] ตํ กึ มญฺญสิ อมฺพฏฺฐ อปินุ ตฺวํ อิมาย อนุตฺตราย วิชฺชาจรณสมฺปทาย สนฺทิสฺสสิ สาจริยโกติ ฯ โน หิทํ โภ โคตม โก จาหํ โภ โคตม สาจริยโก กา จ อนุตฺตรา วิชฺชาจรณ- สมฺปทา อารกาหํ โภ โคตม อิมาย อนุตฺตราย วิชฺชาจรณ-