มุทุตโร จ กมฺมญฺญตโร จ ยทา ปน โส กาลกโต โหติ ตทา ครุตโร จ โหติ ปตฺถินฺนตโร จ อกมฺมญฺญตโร จ ฯ อยมฺปิ โข โภ กสฺสป ปริยาโย เยน เม ปริยาเยน เอวํ โหติ อิติปิ นตฺถิ ปโร โลโก นตฺถิ สตฺตา โอปปาติกา นตฺถิ สุกตทุกฺกฏานํ กมฺมานํ ผลํ วิปาโกติ ฯ

---

[๓๑๓] เตนหิ ราชญฺญ อุปมนฺเต กริสฺสามิ อุปมายปีเธกจฺเจ วิญฺญู ปุริสา ภาสิตสฺส อตฺถํ อาชานนฺติ ฯ เสยฺยถาปิ ราชญฺญ ปุริโส ทิวสนฺตตฺตํ อโยคุฬํ อาทิตฺตํ สมฺปชฺชลิตํ สญฺโชติภูตํ ตุลาย ตุเลยฺย ๑ ตเมนํ อปเรน สมเยน สีตํ นิพฺพุตํ ตุลาย ตุเลยฺย กทา นุ โข โส อโยคุโฬ ลหุตโร วา โหติ มุทุตโร วา กมฺมญฺญตโร วา ยทา วา อาทิตฺโต สมฺปชฺชลิโต สญฺโชติภูโต ยทา วา สีโต นิพฺพุโตติ ยทา โส โภ กสฺสป อโยคุโฬ เตโชสหคโต จ โหติ วาโยสหคโต จ อาทิตฺโต สมฺปชฺชลิโต สญฺโชติภูโต ตทา ลหุตโร จ โหติ มุทุตโร จ กมฺมญฺญตโร จ ยทา ปน โส อโยคุโฬ เนว เตโชสหคโต โหติ น วาโยสหคโต สีโต นิพฺพุโต ตทา ครุตโร จ โหติ ปตฺถินฺนตโร จ อกมฺมญฺญตโร จาติ ฯ เอวเมว โข ราชญฺญ ยทา อยํ กาโย อายุสหคโต จ โหติ อุสฺมาสหคโต จ วิญฺญาณสหคโต จ ตทา ลหุตโร จ โหติ มุทุตโร จ กมฺมญฺญตโร จ ยทา ปนายํ กาโย เนว อายุสหคโต จ โหติ น อุสฺมาสหคโต จ น วิญฺญาณสหคโต จ #๑ ยุ. โตเลยฺย ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ