ปสฺเสน นิปาเตถ อุทฺธํ ฐเปถ โอมุทฺธกํ ฐเปถ ปาณินา อาโกเฏถ เลณฺฑุนา ๑ อาโกเฏถ ทณฺเฑน อาโกเฏถ สตฺเถน อาโกเฏถ โอธุนาถ สนฺธุนาถ นิทฺธุนาถ อปฺเปวนามสฺส ชีวํ นิกฺขมนฺตํ ปสฺเสยฺยามาติ เต ตํ ปุริสํ โอธุนนฺติ สนฺธุนนฺติ นิทฺธุนนฺติ ฯ เนวสฺส มยํ ชีวํ นิกฺขมนฺตํ ปสฺเสยฺยาม ๒ ฯ ตสฺส ตเทว จกฺขุํ โหติ เต รูปา ตญฺจายตนํ นปฺปฏิสํเวเทติ ฯ ตเทว โสตํ โหติ เต สทฺทา ตญฺจายตนํ นปฺปฏิสํเวเทติ ฯ ตเทว ฆานํ โหติ เต คนฺธา ตญฺจายตนํ นปฺปฏิสํเวเทติ ฯ สาเยว ๓-" ชิวฺหา โหติ เต รสา ตญฺจายตนํ นปฺปฏิสํเวเทติ ฯ เสฺวว กาโย โหติ เต โผฏฺฐพฺพา ตญฺจายตนํ นปฺปฏิสํเวเทติ ฯ อยมฺปิ โข โภ กสฺสป ปริยาโย เยน เม ปริยาเยน เอวํ โหติ อิติปิ นตฺถิ ปโร โลโก นตฺถิ สตฺตา โอปปาติกา นตฺถิ สุกตทุกฺกฏานํ กมฺมานํ ผลํ วิปาโกติ ฯ

---

[๓๑๕] เตนหิ ราชญฺญ อุปมนฺเต กริสฺสามิ อุปมายปีเธกจฺเจ วิญฺญู ปุริสา ภาสิตสฺส อตฺถํ อาชานนฺติ ฯ ภูตปุพฺพํ ราชญฺญ อญฺญตโร สงฺขธโม สงฺขมาทาย ปจฺจนฺติมํ ชนปทํ อคมาสิ ฯ โส เยน อญฺญตโร คาโม เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา มชฺเฌ คามสฺส ฐิโต ติกฺขตฺตุํ สงฺขํ อุปฬาเสตฺวา สงฺขํ ภูมิยํ นิกฺขิปิตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ อถโข ราชญฺญ เตสํ ปจฺจนฺตชนปทานํ มนุสฺสานํ ๔ #๑ เลฑฺฑุนาติปิ ปาโฐ ฯ ๒ ม. ปสฺสาม ฯ ๓ ม. สาว ฯ ๔ สี. ยุ. #ปจฺจนฺตชานํ มนุสฺสานํ ฯ ม. ปจฺจนฺตชนปทมนุสฺสานํ ฯ